Osteoartriti, gjithashtu i njohur si sëmundja degjenerative e nyjeve ose artriti degjenerativ, është më i zakonshmi i gjendjeve të artritit. Gjendja tenton të zhvillohet më tepër tek burrat në një moshë më të hershme sesa tek femrat. Kjo rezulton nga shpërbërja e kërceve (një substancë e qetë dhe e butë) në fund të kockave ku ato takohen për të formuar një nyje.

Shkaku i osteoartritit në shumë raste nuk është i qartë, por është menduar të jetë i lidhur me trashëgiminë, thyerja e nyjeve vjen si rezulat i obezitetit, procesit të plakjes dhe dobësimit të muskujve. Duart janë zakonisht të prekura. Osteoartriti zakonisht prek të moshuarit, edhe pse jo të gjitha simptomat shfaqen.

Cilat janë simptomat e osteoatritit?

Simptomat më të zakonshme të osteoartritit përfshijnë:

• Nyje të dhimbshme, që zakonisht përkeqësohen me ushtrime apo përdorime të përsëritura;
• Ënjtje të nyjeve të prekura;
• Kërcitje, dhimbje dhe ngurtësi që kufizojnë lëvizjet dhe ndonjëherë prishin gjumin;
• Muskuj të dobësuar përreth nyjeve të prekura, për shkak të mospërdorimit; dhe
• Deformim i nyjeve – një formacion i zgjerimi të kockave të forta – p.sh. të nyjeve të vogla të gishtërinjve. Zgjerimi i kockave në nyjet e vogla në fund të gishtërinjve janë të quajtura nyja Heberden. Zgjerimi i kockave të nyjes së mesme të gishtit është quajtur nyja Bouchard. Osteoartriti i nyjeve në bazën e gishtërinjve të mëdha çon në formimin e një bunioni.

Çfarë e shkakton osteoartritin?

Osteoartriti është shkaktuar nga veshja e jashtme me kërc dhe nga mbulimi i fundit të kockave me nyje. Kjo mund të jetë për shkak të tendosjes së tepruar në periudha të gjata kohore, ose për shkak të sëmundjeve të tjera të nyjeve, dëmtimit apo deformimit.

Osteoartriti mund të klasifikohet si parësor, kur nuk ka asnjë shkak të njohur, ose sekondar. Osteoartriti primar është më i zakonshëm gjatë plakjes dhe mund të ndikojë vetëm në një nyje të vetme ose nyje të shumëfishta – osteoartritet parësore të përgjithshme.  Osteoartriti sekondar është zakonisht pasojë e një sëmundjeje tjetër ose gjendjeje, të tilla si traumat e përsëritura ose kirurgji të nyjeve të prekura, ose strukturë jonormale të nyjeve nga lindja.

Disa njerëz mund të kenë anomali të nyjeve të lindura – p.sh. sëmundja Perthes e kofshëve – që shkakton degjenerim të hershëm dhe rrjedhimisht shkakton osteoartritin.

Çfarë mund të bëni ju

• Konsultohuni me një doktor që do të përcaktojë llojin e artritit që ju keni.
• Pushoni nyjet derisa dhimbja të ulet për të parandaluar inflamacion-in e mëtejshëm.
• Për të lehtësuar dhimbjen ose ngurtësinë e nyjeve, aplikoni nxehtësi tek nyjet për rreth 15 minuta njëherë ose dy herë në ditë duke përdorur një shishe të ngrohtë me ujë, peshqir, paketë gruri ose një llampë infra të kuqe.
• Merrni qetësues ose anti-inflamator, siç rekomandohet nga mjeku juaj.
• Diskutoni terapitë plotësuese të tilla si glukozamina dhe kondroitin me mjekun ose farmacistin tuaj.
• Nëse ju jeni mbipeshë, mundohuni të reduktoni peshën për të lehtësuar peshën e nyjeve .
• Merr pjesë në stërvitje të rregullta.

Çfarë mund të bëjë doktori juaj për ju

Nuk ekziston një kurë për artritin, kështu që kini kujdes nga “kurat e mrekullive”. Mjeku juaj mund t’ju japë ilaçe anti – inflamatore. Ato mund t’ju rekomandojnë terapi profesionale ose fizioterapi, e cila përfshin ushtrime dhe trajtime me anë të ngrohjes. Herë pas here, injeksionet e nyjeve mund të përdoren për të dhënë lehtësim të përkohshëm. Në raste të rënda, operacioni mund të sugjerohet, i tillë si zëvendësimi në gju ose kofshë. Lloj i kirurgjisë do të varet nga mosha juaj dhe ashpërsia e sëmundjes. Tek më të vjetrit me artrit të rëndë, zëvendësimi i nyjeve mund të sjellë rezultate të mira.

Parandalimi i shpërthimit të osteoartritit

• Mundohuni të shmangni traumat e tepërta të nyjeve tuaja, por vazhdoni të ushtroheni.
• Shmangni veprimtaritë e veçanta përkohësisht, nëse nyjet fillojnë të dhëmbin.
• Nëse jeni mbipeshë përpiquni të reduktoni peshën.