Mosmbajtja urinare është një rrjedhje e pavullnetshme e urinës e shkaktuar nga kontrolli i dobët i fshikëzës. Përveçse në foshnjat dhe fëmijët e vegjël, nuk është normale për ju në qoftë se vuani nga kjo sëmundje prandaj duhet të shkoni menjëherë tek mjeku juaj.

Mosmbajtja urinare është më e zakonshme tek gratë dhe njerëzit e moshuar. Ajo raportohet që të prekë një në tre gra dhe një në 10 meshkuj.

Më poshtë janë disa shenja të kontrollit të dobët të fshikëzës:

• Shkuarje të shpeshta në tualet për të urinuar sasi të vogla urine (më shumë se 8 herë në 24 orë);
• Të ndjerit e një dëshire të fortë dhe të papritur për të urinuar dhe të mos qenit në gjendje për ta mbajtur;
• Të shkuarit disa herë gjatë natës në tualet;
• Një ndjenjë moszbrazjeje të fshikëzës edhe pse ju sapo keni urinuar;
• Rrjedhje e urinës kur ju qeshni, kolliteni, teshtini ose ecni.

Si funksionon fshikëza?

Fshikëza e urinës është si një organ në formë balone që zgjerohet për të akomoduar rreth 450 ml urinë për rreth 2-5 orë. Ajo është vendosur në legenin tuaj, të mbajtur në vend nga indet fijore të quajtur ligamente që janë bashkangjitur organeve të tjera dhe kockave në legenin tuaj.

Urina është ruajtur në fshikëzën tuaj derisa ju të jeni gati për ta zbrazur atë. Muskujt e quajtur sphincters ndalojnë rrjedhjen e urinës duke mbyllur fort qafën e fshikëzës që hapet në uretër – një tub që hapet vetëm në frontin e vaginës tek gratë, ndërsa tek burrat, kalon përmes gjëndrës së prostatës dhe përgjatë gjatësisë së penisit.

Normalisht, kur ju urinoni fshikëza shtrëngon muskujt për të shtrydhur urinën nga fshikëza dhe muskujt sphincter pushojnë për lirimin e urinës poshtë, përmes uretrës. Mospërmbajtja urinare mund të ndodhë kur sëmundja, mosha apo lëndimi do të ndërhyjnë në  këtë proces.

Shkaqet e mundshme të mosmbajtjes urinare

Çdonjëri prej faktorëve të mëposhtëm do të përfshihet në mospërmbajtjen urinare.

• Infeksionet e traktit urinar;
• Muskujt e legenit janë të dobët tek gratë që kanë lindur ose tek gratë që ndodhen në fazën e menopauzës;
• Një zmadhim i prostatës tek meshkujt;
• Përdorimi i ilaçeve të caktuara siç janë diuretikët dhe sedativët;
• Dëmtim i nervave që kontrollojnë funksionin e fshikëzës;
• Gjendje të tilla siç është sëmundja e Parkinsonit, një atak ose një dëmtim i palcës kurrizore;
• Limitime fizike që prekin lëvizshmërinë dhe aftësinë për të arritur tualetin në kohë, p.sh. njerëzit me artrit.

Llojet e ndryshme të mosmbajtjes urinare

Ekzitojnë disa lloje të mosmbajtjes urinare. Një person mund të ketë më shumë sesa një.

1. Nxitja e mospërmbajtjes

Ndjenja e të shkuarit urgjentisht në tualet me një humbje të papritur të urinës. Kontraktimet e fshikëzës mund të shkaktojnë këtë ndjenjë, e cila mund të jetë për shkak të infeksionit të traktit urinar (plakjes) dhe disa kushteve të tilla si sëmundja e Parkinsonit ose goditja në tru. Në shumë raste, kjo ndodh thjesht për shkak të paqëndrueshmërisë të muskujve primarë të fshikëzës – dhe asnjë shkak tjetër nuk është gjetur.

2. Mospërmbajtja urinare

Kjo mund të ndodhë kur një pengim ose dobësim në muskujt e fshikëzës ndalon zbrazjen plotësisht të saj. Shkaqet e mundshme përfshijnë dëmtime të shtyllës kurrizore apo zgjerim të prostatës. Fshikëza tejmbushet, por as që kuptohet nëse ajo është plot apo e bllokuar dhe në këtë mënyrë urina rrjedh në sasi të vogla.

3. Stresi i mospërmbajtjes

Kjo rrjedhje ndodh kur ju kolliteni, qeshni, teshtini apo ushtroheni dhe është shkaku më i zakonshëm i mosmbajtjes tek gratë. Kjo mund të jetë për shkak të dobësisë së muskulit unazor urinar ose nga muskujt e legenit. Shtatzënia dhe lindja janë shpesh një shkak. Mungesa e estrogjenit tek gratë që kanë qenë në menopauzë mund të kontribuojë gjithashtu në dobësimin e uretrës. Meshkujt të cilët kanë pasur një operacion të prostatës gjithashtu mund të jenë të ndjeshëm ndaj mosmbajtjes.

4. Mospërmbajtja funksionale

Njerëzit me humbje të memories mund të mos jenë në gjendje për të mbajtur mend se ku ndodhet tualeti ose njerëzit me lëvizshmëri të dobët mund të mos jenë në gjendje për të shkuar atje në kohë.

Çfarë duhet të bëj unë?

Shumë njerëz zihen ngushtë dhe ngurrojnë të flasin për problemet me mosmbajtje urinare dhe duan të shmangin situatat sociale.

Mosmbajtja urinare nuk është një pjesë normale e plakjes dhe nuk duhet të mendohet si e tillë. Ajo shpesh mund të trajtohet. Shkoni menjëherë tek doktori juaj dhe diskutoni llojet e trajtimeve. Ju gjithashtu mund të shkoni tek një specialist.

Cili është trajtimi për mosmbajtjen urinare?

Lloji i trajtimit që mund të jetë i përshtatshëm për ju do të varet nga lloji i mosmbajtjes urinare që keni. Ritrajnimi i fshikëzës dhe ushtrimet e legenit janë opsione të zakonshme të trajtimit. Ndonjëherë operacioni mund të jetë i nevojshëm. Në disa raste, mjeku juaj do të jetë në gjendje që t’ju japë medikamente që pushojnë fshikëzën. Kremi estrogjen mund të ndihmojë gratë  në fazën e menopauzës.

Ekzistojnë modifikime jetësore që mund të ndihmojnë, p.sh. duke pirë 6-8 gota ujë në ditë, përveç nëse mjeku do t’ju këshillojë ndryshe; reduktimin e konsumit të kafeinës dhe alkoolit; shmangien dhe trajtimin e kapsllëkut; dhe lënien e duhanit.

Nëse ju jeni duke vuajtur nga mosmbajtja urinare, shkoni menjëherë tek doktori juaj për këshilla rreth opsioneve të trajtimit që janë të përshtatshme për llojin tuaj të mosmbajtjes urinare.