Çrregullimi i personalitetit borderline (BPD) është një çrregullim mendor. Njerëzit e prekur nga BPD vazhdimisht përjetojnë stres emocional, vështirësi për t’u lidhur me njerëz të tjerë dhe sjellje vetëdëmtuese.

Ndërmjet 2 dhe 5 % e popullsisë janë të prekur nga BPD-ja në një moment të caktuar të jetës së tyre. Simptomat e çrregullimit zakonisht shfaqen në adoleshencën e vonë. Gratë kanë 3 herë më shumë mundësi që të diagnostikohen me BPD-në, në krahasim me meshkujt.

Shkaqet e BPD-së nuk janë kuptuar plotësisht. Ka mundësi që ato të jenë një kombinim i faktorëve biologjikë dhe jetësorë. Është menduar se shumë njerëz me BPD kanë përjetuar abuzimin ose neglizhimin gjatë fëmijërisë, dhe kjo mund të ketë kontribuar në zhvillimin e çrregullimit.

Me diagnostikimin e hershëm dhe trajtimet efektive, rezultatet për njerëzit me PBD janë të mira.

Cilat janë simptomat?

Njerëzit me BPD kanë vështirësi të vazhdueshme të lidhen me njerëzit e tjerë dhe me botën përreth tyre. Kjo mund të jetë shumë stresuese për personin dhe për ato që kujdesen për të.

Simptomat përfshijnë të mëposhtmet:

• Ndjenjë e thellë pasigurie – Vështirësi në përballimin e frikës së braktisjes dhe humbjes; duke kërkuar vazhdimisht siguri, madje edhe për gjëra të vogla; duke shprehur zemërimin në mënyrë të papërshtatshme ndaj të tjerëve; një ndjenjë e brishtë për veten dhe vendin e njeriut në botë.
• Impulsivitet i vazhdueshëm – Abuzimi me alkoolin dhe drogat e tjera; shpenzimi i tepruar; kumari; ose kryerja e seksit të pasigurt.
• Ndjenja konfuzuese dhe kontradiktore – Pyetje të shpeshta dhe ndryshime emocionale ndaj të tjerëve dhe ndaj aspekteve të jetës siç janë qëllimet, karriera ose orientimi seksual.
• Vetëdëmtimi – Duke shkaktuar dhimbje të qëllimshme nëpërmjet prerjes, djegies apo goditjes së vetes; mbidozë e barnave me recetë ose të paligjshme; abuzim me alkoolin dhe droga të tjera, duke vënë veten në mënyrë të përsëritur në situata të rrezikshme apo vetëvrasje.

Disa njerëz me BPD gjithashtu mund të kenë disa simptoma të sëmundjeve të tjera mendore. Ato mund të përjetojnë simptoma të lidhura me ankthin dhe çrregullimin e humorit, siç është shqetësimi i tepërt dhe të paturit e atakeve të panikut, ose të përjetuarit e mendimeve të padëshiruara, të ndjerit vazhdimisht të mërzitur, të lëvizurit ose të komunikuarit ngadalë, humbja e interesit për seks ose vështirësi në përqendrim edhe në detyrat më të thjeshta.

Ato gjithashtu mund të përjetojnë simptoma psikotike siç janë deluzionet ose besimet  false.

Çfarë tjetër dimë ne për BPD-në?

• BPD-ja është një çrregullim kompleks dhe shpesh është keqkuptuar.
• Jo të gjithë njerëzit që dëmtojnë veten kanë BPD. Ndërkohë që vetëdëmtimi është i zakonshëm ndërmjet njerëzve me BPD, jo të gjithë ato që e bëjnë kanë këtë çrregullim. Njerëzit mund të vetëdëmtohen për arsye të tjera siç është vetëbesimi i ulët ose edhe për t’a dënuar veten. Kjo mund të lidhet me çrregullime mendore, një çrregullim ose një problem emocional që nuk është i lidhur me BPD-në.
• Njerëzit me BPD nuk janë “të këqinj”. Inati dhe refuzimi që njerëzit me BPD shpesh shfaqin, përcaktohet nga të tjerët si “i keq”, domethënë njerëz të këqinj. Duhet mbajtur mend nga të tjerët se këto sjellje të këtyre njerëzve vijnë nga frika, vetmia dhe dëshpërimi që lidhet me BPD-në.
• Njerëzit me BPD mund të përmirësohen. Këto njerëz mund të shërohen mirë me trajtimin e përshtatshëm dhe mbështetjen e duhur. Ndërkohë që akoma nuk ekziston një kurë, BPD-ja është një çrregullim i trajtueshëm.

Cili është trajtimi?

Diagnostikimi zakonisht është bërë nga psikiatri, me trajtime të vazhdueshme që menaxhohen nga ai, klinikat e psikologut ose profesionistët e shëndetit mendor.

Trajtimi më efektiv zakonisht përfshin një kombinim të terapisë psikologjike, mjekimit dhe suportit.

Terapitë psikologjike që janë gjetur të jenë efektive në trajtimin e BPD-së janë psikoterapia interpersonale (IPT) dhe terapia e sjelljes dialektikale (DBT).

Vetëm mjekimi nuk e shëron BPD-në. Gjithsesi mund të jetë ndihmuese në menaxhimin e disa simptomave, siç është depresioni, ankthi dhe ndryshimet e humorit.

Trajtimet psikiatrike afatgjata mund të jepen nga mjeku i përgjithshëm ose shërbimet e shëndetit mendor.

Programet mbështetëse të komunitetit mund të sigurojnë ndihmë për gjetjen e punës së përshtatshme, akomodimin, trajnimin dhe edukimin, rehabilitimin psikosocial dhe gjithashtu edhe nëpërmjet grupeve mbështetëse.

Familjarët dhe miqtë e njerëzve me BPD shpesh mund të gjenden në konfuzion, të acaruar ose vetëm. Edukimi dhe mbështetja për familjarët dhe kolegët është një pjesë e rëndësishme e trajtimit, ashtu sikundër është edhe të kuptuarit nga komuniteti.

Me trajtimin dhe mbështetjen e përshtatshme, pjesa më e madhe e njerëzve me BPD mund të kenë një jetë të mirë dhe produktive.