Regjistrohu/Kyçu

Kirurgjia e arteries koronare

Ky informacion është për ata të cilëve u është rekomanduar një operacion për sëmundjen e arteries koronare. Doktori duhet t’ju ketë shpjeguar pse duhet dhe se çfarë përfshin, por ky informacion mund t’ju ndihmojë për ti kuptuar më mirë gjërat.

Nëse jeni ende të pasigurt se për çfarë është, ose keni ndonjë problem që ju shqetëson, mos hezitoni të pyesni doktorin rreth tyre.

Si mund t’ju ndihmojë kirurgjia në trajtim?

Dhimbja e zemrës ndodh kur gjaku i pamjaftueshëm arrin muskulin e zemrës në kohën kur ai po punon shumë, si gjatë ushtrimeve ose kënaqësisë. Në sëmundjen e arteries koronare, arsyeja pse ky gjak që rrjedh është i pamjaftueshëm është sepse arteriet janë ngushtuar apo kanë penguar pjesë nga materialet yndyrore dhe pjesa e brendshme e arterieve trashet.

Ky proces, i quajtur aterosklerozë, është zhvilluar gradualisht gjatë viteve tek ata të cilët kanë dhimbje problematike.

Çfarë është një transplant i arteries koronare?

Transplatim-i është procesi i marrjes së një segmenti të vogël vene, që merret nga këmba  dhe bashkohet tek aorta (arteria kryesore më e madhe e cila mban gjakun nga zemra për tek pjesa tjetër e trupit) deri tek një nga degët e arteries koronare përtej pjesës së ngushtuar. Gjaku më pas do të rrjedhë nga aorta, përmes venës së transplantuar, që do të jetë duke funksionuar si një arterie, jashtë në arterien koronare deri në muskujt e zemrës. Disa transplante mund të jenë të nevojshme për ngushtimet e mundshme të zemrës.

Një gjatësi e vogël e një arterie gjithashtu mund të përdoret për transplatim në vend të një vene. Ajo e zgjedhura është zakonisht arteria e brendshme e qumështit, që ndodhet prapa kraharorit dhe mund të ruhet për qëllime transplanti. Arterie të tjera që ndodhen afër mund të furnizojnë me gjak zonën e kraharorit.

Të përgatitesh për operacionin

Janë disa investigime rutinë që duhet të bëhen si përgatitje para operacionit. Këto përfshijnë një EKG (elektrokardiogramë), rreze X të kraharorit dhe analiza gjaku.

Duhanpirja

Nëse konsumoni duhan, duhet të ndaloni SOT. Kirurgët janë shumë të shqetësuar për të vepruar mbi ata që vazhdojnë të pijnë duhan për shkak të komplikimeve të frymëmarrjes që lidhen pas operacionit dhe rreziqeve të tjera të larta për jetën.

Anestezisti dhe kirurgu

Anestezisti dhe kirurgu do t’ju shohin të parët para operacionit. Kirurgu do t’ju shpjegojë operacionin dhe do t’ju krijojë mundësitë për çdo pyetje që mund të keni. Anëtarë të familjes mund të takojnë kirurgun para operacionit duke lënë një takim.  Jini të sigurt që doktorët të dinë çdo mjekim që merrni, përfshirë ato që merrni rregullisht, ato që merrni si nevoja bazë, recetat dhe përgatitjet deri në ardhjen e kohës për operacion, si dhe çdo bimë mjekësore ose terapi të tjera plotësuese dhe alternative.

Çështjet ligjore dhe bizneset

Përmirësimi pas operacionit është rreth 2-3 muaj. Kjo do të thotë se është e nevojshme që të mbyllni çdo problem ligjor ose biznesi, që mund t’ju shqetësojë gjatë qëndrimit në spital. Duhet të informoni të punësuarit se do të riktheheni në punë brenda 6 deri 12  javëve dhe do të koordinoni të drejtat e pushimit mjekësor në përputhje me rrethanat. Mund të dëshironi të bisedoni me doktorin, i cili mund t’ju ndihmojë të merrni vendime mjekësore nëse keni ndonjë komplikacion gjatë ose pas operacionit.

Akomodimi për të afërmit

Njësitë e  kardiokirurgjisë mundohen të ndihmojnë me akomodim ose me mjete të tjera të afërmit, sidomos kur pacientët kanë një operacion të madh, larg qytetit ku jetojnë. Nëse duhet ndihmë, duhet të kontaktoni me departamentin e çështjeve sociale të spitalit përkatës.

Po për vetë operacionin: Çfarë duhet pritur?

Në të shkuarën që një kirurg të operonte, zemra duhej të ndalej për pak kohë dhe një makineri zemër-mushkëri do të merrte përsipër punën e qarkullimit të gjakut në trup. Një makineri e re e quajtur “operacioni i rrahjes së zemrës” lejon kirurgët të kryejnë operacione bypass pa ndaluar zemrën duke stabilizuar pjesë të zemrës në të cilat punohet. Por  jo çdokush është kandidat i përshtatshëm për këtë lloj operacioni. Pavarësisht nga metoda e përdorur, pas operacionit, ju do të monitoroheni nga afër në njësinë e kujdesit intensiv për rreth 24 orë.

Fizioterapia

Fizioterapia është e rëndësishme dhe mund t’ju ndihmojë në përmirësim. Fizioterapistët do t’ju asistojnë në:

  •  frymëmarrje dhe ushtrime kollitjeje për të përmirësuar funksionin e mushkërive;
  • mobilizim të hershëm dhe ecje;
  • këshilla në ushtrime dhe ecje për të përmirësuar fitnesin dhe palestrën; dhe
  • këshilla për rikthimin gradual në punë dhe aktivitete të kohës së lirë.

Procesi i shërimit

Do të jeni në spital për 5 deri në 7 ditë pas operacionit, megjithëse kjo mund të jetë dhe më e gjatë. Kur të arrini në shtëpi mos e lodhni veten duke pasur shumë vizitorë.

Duhet të vazhdoni ushtrimet kur të lini spitalin sepse kjo do ju ndihmojë në lehtësimin e dhimbjeve në kraharor dhe shpatulla.

Duhen të paktën 6 javë që kockat në kraharor të shërohen dhe mund të përjetohet jorehati gjatë kësaj kohe. Duhet të punoni në një plan gradual për rritjen e aktiviteteve gjatë ditës, veçanërisht për ecjen. Ndiqni aktivitetet e dhëna më parë nga spitali.

Këmba mund të ketë një shenjë të gjatë dhe mund t’ju duhen veshje specifike derisa të shëroheni. Nëse keni ënjtje, duhet të pushoni me këmbën e ngritur për një ose dy orë dhe të vishni çorape elastike. Indi poshtë shenjës mund të jetë i ngurtë, por do të lirohet dhe do të bëhet i butë. Ka shpesh disa mpirje dhe ndjesi shpimi gjilpërash, të cilat gjithashtu do të zhduken gradualisht.

Po për ilaçet?

Disa ilaçe mund të jenë të nevojshme pas operacionit kardiak, por shumica e tyre gradualisht duhet të ndalohen. Nuk duhet të ndaloni së marri tabletat pa e biseduar me doktorin. Është e pritshme që mund të vazhdoni marrjen e tabletave për një kohë të gjatë për të ulur presionin e gjakut, kolesterolin dhe për të reduktuar zhvillimin e mëtejshëm të bllokimeve.

Ndiqni procedurat

Duhet të keni mbikqyrje mjekësore të rregullt dhe të vazhdoni të mbani kontakt me doktorin e familjes dhe kardiologun.

Tre muaj pas operacionit organizoni  me doktorin një kontroll të kolesterolit në gjak. Është e rëndësishme kryerja e  kontrolleve të rregullta

Kthimi në shtëpi

Shumë pacientë ndihen pak në ankth dhe të mërzitur që po lënë sigurinë e spitalit për të shkuar në shtëpi. Kjo është  normale pas një operacioni. Mënyra më e mirë për ta kaluar këtë është të komunikuarit me anëtarët e afërt të familjes apo miqtë. Partnerët gjithashtu mund të kenë shqetësime të ngjashme.

Nëse këto ndjenja vazhdojnë është e rëndësishme t’i diskutoni me doktorin.

Kthimi në punë

Qëllimi duhet të jetë kthimi në punë brenda 6 deri në 10 javë pas operacionit. Disa njerëz e arrijnë këtë më herët dhe disa të tjerëve u duhet më shumë kohë. Takoni  punëdhënësin kur të ndiheni më të fortë për të diskutuar kthimin në punë dhe për çdo çështje tjetër të nevojshme. Punët e shtëpisë mund të fillohen 6 javë pas kthimit në shtëpi, por konsultohuni me doktorin edhe për këtë.

Nëse keni probleme me punën, doktori mund t’ju referojë një oficer rehabilitimi i cili është i trajnuar për t’ju ndihmuar në këto raste.

 Ndonjë element tjetër?

Për drejtuesit e makinave, kamionëve, motorrave, ato nuk duhet të drejtojnë automjetin deri në 4 javë pas operacionit. Nëse keni dyshime, diskutojeni me doktorin ose kardiologun.

Guida e  Zelandës së Re (2002) thekson se një person është i përshtashëm për të drejtuar 4 javë pas transplantit bypass të arteries koronare..

Duhet të ndryshoj mënyrën e jetesës?

Operacioni thjesht lehtëson pengimin mekanik të arterieve koronare dhe është ende e nevojshme për të vazhduar masat për të parandaluar përparimin e sëmundjes themelore. Duhet vazhduar ngrënia e ushqimeve pa yndyrë dhe sigurisht që nuk duhet përdorur cigarja.

Duhet të bëni më shumë ushtrime sesa përpara: provoni të ecni rregullisht. Duhet të shmangni aktivitete sportive si tenisi ose lloje të tjera sportesh që kërkojnë fuqi. Flisni me mjekun tuaj për llojin e ushtrimeve që mund të bëni. E ecura është gjithashtu e lejueshme me kusht që trajnimi të jetë gradual.

Mund të humbisni peshë në periudhën e operacionit, por kujdes që të mos merrni peshë të tepërt gjatë periudhës së shërimit tuaj.

Ashtu sikundër edhe me aktivitetet e tjera fizike, aktiviteti seksual duhet të jetë brenda kufijve të simptomave tuaja.

Qëllimet për jetën

  • Mospirja e duhanit;
  • Ngrënia e ushqimeve pa yndyra dhe pak kripë;
  • Kryerja e rregullt e aktiviteteve fizike;
  • Mbajtja e një peshe të shëndetshme të trupit;
  • Kontrolli i stresit.

Rehabilitimi kardiak

Programet e rehabilitimit kardiak ju ofrojnë juve dhe familjes tuaj informacione dhe suport sipas llojit kardiak.


Komentoni