Diabeti (diabet mellitus) është një gjendje kronike që mund të jetë e lidhur me shëndetin e sëmurë, veçanërisht në qoftë se ai është kontrolluar dobët. Diabeti ndodh kur trupi nuk prodhon mjaftueshëm insulinë dhe/ose trupi bëhet rezistent ndaj veprimit të insulinës.

Prodhuar në pankreas, insulina është një hormon që rregullon sasinë e glukozës në gjak (sheqerin në gjak). Sheqeri në gjak është karburanti i nevojshëm i qelizave për të funksionuar. Kur ai mbetet i lartë gjatë shumë viteve, enët e gjakut dhe nervat dëmtohen, duke shkaktuar komplikime të rënda.

Diabeti është një shkak i zakonshëm për verbërinë, dështimin e veshkës, shëndetin e dobët kardiovaskularë dhe disfunksionin erektil (impotencën).

Numri i njerëzve me diabet është rritur në më shumë se 300% brenda 20 viteve të fundit edhe pse gati gjysma e njerëzve me diabet të tipit 2 mbeten të padiagnostikuar.

Si një sëmundje mjaft e përhapur, diabeti është studiuar në mënyrë shumë të organizuar duke parë kërkesën e madhe për të bërë këtë gjë. 

Ekzsistojnë dy lloje diabetesh, me shkaqe shumë të ndryshme. Keto dy lloje diabetesh do te pershkruhen me poshte: 

• Diabeti i tipit 1 –  ndodh kur qelizat e insulinës brenda pankreasit vdesin. Injeksionet afatgjata të insulinës janë të nevojshme.
• Diabeti i tipit 2 -  përbën tipin më masiv të diabetit, dhe shpesh shfaqet gjatë ose pas moshës së mesme. Obeziteti është një faktor që favorizon shfaqjen e tij në këto mosha. Diabeti i llojit 2 është një sëmundje  progresive–rreth 30% e njerëzve me këtë sëmundje do të kërkojnë injektimin e insulinës për të kontrolluar simptomat e tyre. Të tjerët mund të mbahen nëpërmjet dietës, të ushtruarit, dhe ilaçeve orale për të kontrolluar nivelin e sheqerit në gjak brenda trupit. Këto ilaçe janë njohur si agjentë hipoglicemik oralë.

Të jetuarit me diabetin

Diabeti është një gjendje serioze që kërkon një mbikqyrje të rreptë mjekësore dhe një monitorim të kujdesshëm nëpërmjet testit të sheqerit në gjak për të parandaluar ose vonuar komplikacionet. Njerëzit me një kuptim të drejtë për mënyrën sesi ato mund të menaxhojnë gjendjen e tyre tentojnë që të përmirësohen. Nëse ju keni diabet, idealisht, ju duhet të kuptoni:

• Natyrën e diabetit tuaj;
• Nevojën për një mbikqyrje të rreptë mjekësore;
• Veprimin dhe efektet anësore të agjentëve hipoglicemik oralë ose insulinën;
•  Si të njihni simptomat e nivelit të lartë të sheqerit në gjak (hiperglicemia) dhe sheqerit të ulët në gjak (hipoglicemia) dhe sesi ti minimizoni ato;
• Parimet e mira të të ushqyerit. Idealisht, konsultohuni me një dietolog. Njerëzit që janë mbipeshë përfitojnë shumë nga reduktimi i peshës;
• Nevojën për ushtrime ditore;
• Rëndësinë e monitorimit të sheqerit në gjak. Kjo kërkon një aparat për shpimin e gishtit dhe testimit të gjakut;
• Nevojën për të hequr dorë nga pirja e duhanit, pasi ky është një faktor i madh rreziku për shumë prej komplikimeve të përjetuara nga individët me diabet.

Monitorimi i trajtimit

Vizitat e rregullta tek mjeku juaj ose Endokrinologu janë thelbësore. Ata ka të ngjarë të rekomandojnë shqyrtimin okulistik për të monitoruar shëndetin e syrit, dhe të mbikëqyrin aspektet e tjera të kujdesit të diabetit, të tilla si shëndeti i veshkave, këmbëve dhe kujdesit të lëkurës. Edukatorët e diabetit dhe dietologët janë gjithashtu të përfshirë rregullisht në edukimin e pacientëve në aspekte të ndryshme të menaxhimit të diabetit.