Sëmundja koronare arteriale–sëmundja që shkakton atakun e zemrës–është akoma një ndër shkaqet kryesore të vdekjes dhe të aftësisë së kufizuar. Ndërkohë që ekzistojnë disa faktorë, siç është mosha dhe historia familjare, që nuk mund të ndryshohen, ekzistojnë dhe një sërë faktorësh të tjerë që mund të modifikohen dhe që ndihmojnë për të mbajtur zemrën e shëndetshme ndërkohë që vitet kalojnë. Një jetesë e shëndetshme (p.sh. mos pirja e duhanit; ngrënia e një diete të pakët në yndyra; të ushtruarit; mbajtja e një peshe të shëndetshme) mund të mbrojë zemrën dhe ju bën që të ndiheni më mirë për një kohë të gjatë. Bërja e disa ndryshimeve pozitive në jetën tuaj mund të ndihmojë në stabilizimin e sëmundjes së zemrës në ato që e kanë këtë sëmundje dhe në reduktimin e rrezikut për sëmundje të mëtejshme të zemrës. Më poshtë do të gjeni disa hapa që ndihmojnë në mbrojtjen e zemrës.
Duhani nuk është vetëm shkaku madhor i sëmundjes koronare të zemrës, por gjithashtu rrit rrezikun e një ataku të menjëhershëm kardiak. Nga të gjithë faktorët e rrezikut për sëmundjen e zemrës, duhani është më i rrezikshmi, duke e rritur rrezikun 2-6 herë. Nëse jeni një duhanpirës, lënia e duhanit është hapi më i rëndësishëm që mund të ndërmerrni për të reduktuar sëmundjen e zemrës. Në fakt, rreziku bie në mënyrë të menjëhershme pas 12 muajsh pas ditës së lënies së duhanit.
Nëse keni presion të lartë të gjaku-t (gjithashtu të njohur si hipertension), ju keni dy herë më shumë mundësi për të zhvilluar një atak të zemrës në krahasim me dikë që ka presion normal të gjakut. Gjithashtu, për arsye se shpesh nuk ka simptoma të lidhura me presionin e gjakut të butë në të moderuar, është e rëndësishme që të bëhen kontrolle të rregullta të presionit të gjakut. Fatmirësisht, ekzistojnë një sërë ndryshimesh të jetesës që mund të ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut, duke përfshirë zvogëlimin e peshës, të ushtruarit, reduktimin e kripës, limitimin e alkoolit dhe lënien e duhanit. Mund të keni nevojë për marrjen e ilaçeve që ulin presionin e lartë të gjakut.
Pjesa më e madhe e njerëzve e dinë se niveli i lartë i kolesterolit nuk është i mirë për to. Kjo ndodh për arsye se nivelet e larta të kolesterolit–një substancë yndyrore që ndodhet në gjak–dyfishon rrezikun e sëmundjes koronare të zemrës. Një nga llojet e kolesterolit, i quajtur LDL gjithashtu është përcaktuar si kolesteroli i keq për arsye se është veçanërisht i rrezikshëm për zemrën. Një dietë e shëndetshme dhe të ushtruarit fizik janë shumë të rëndësishme në mbajtjen e niveleve të kolesterolit nën kontroll. Mund të reduktoni nivelet tuaja të kolesterolit LDL duke reduktuar sasinë e yndyrave në dietë. Ngrënia e shumtë e fibrave, frutave dhe zarzavateve dhe të ushtruarit e rregullt munden gjithashtu që të mbajnë nën kontroll nivelin e kolesterolit. Ekzistojnë gjithashtu edhe ilaçe që mund të reduktojnë nivelet e kolesterolit nëse ndryshimet e jetesës nuk kanë sjellë ndryshime sinjifikative. Ilaçet e kolesterolit janë njohur gjithashtu si ilaçe që ofrojnë mbrojtje ndaj sëmundjes kardiovaskulare. Por, mbani mend, është gjithashtu e rëndësishme për të ngrënë një dietë të shëndetshme për të reduktuar nivelin e ulët të kolesterolit. Përdorimi i ilaçeve të kolesterolit nuk ju lejon që të hani çfarëdolloj ushqimi.
Një mënyrë jetese e palëvizshme dyfishon rrezikun e zhvillimit të sëmundjes koronare, duke e bërë atë aq të rrezikshme sikundër e bën edhe duhani, niveli i lartë i kolesterolit ose presioni i lartë i gjaku-t. Lajmi i mirë është që edhe aktiviteti fizik i moderuar në intensiv, që përfshin aktivitetin e përditshëm të mirëmbajtjes së shtëpisë, mund të reduktojë rrezikun. Por ushtrimi më i mirë për zemrën është ushtrimi aerobik. Kjo sepse, ushtrimet aerobike ndihmojnë në kontrollin e niveleve të kolesterolit, ashtu sikundër të reduktimit të presionit të gjakut, yndyrave në trup dhe stresit mendor. Të kombinuarit e ushtrimeve me ndryshimet e jetesës, siç është ruajtja e shëndetshme e peshës trupore, është akoma më e mirë për mbrojtjen e zemrës. Mundohuni të ushtroheni të paktën 30 minuta çdo ditë. Mundohuni të mbani mend që nuk është asnjëherë vonë për të filluar aktivitetin, edhe nëse më parë keni përjetuar atak në zemër. Të ushtruarit mund të reduktojë rrezikun e përjetimit të një ataku tjetër. Megjithatë, është e rëndësishme për të kontrolluar gjithmonë me mjekun tuaj aktivitetin fizik dhe për të vendosur se cili është aktiviteti më i përshtatshëm për trupin tuaj.
Yndyrat janë elemente që kontribuojnë në marrjen e peshës, por që gjithashtu rrisin nivelin e kolesterolit. Mundohuni që ti shmangni, të paktën të eleminoni ushqimet që i përmbajnë ato. Këto ushqime janë:
Ashtu sikundër është e shëndetshme eleminimi i yndyrave në dietë, është një ide e mirë edhe eleminimi i karbohidrateve (buka e bardhë, orizi i bardhë), ushqimet e pasura me shumë kripëra që janë të larta në kalori. Një dietë që përmban shumë lloje ushqimesh, duke përfshirë shumë fruta, zarzavate reduktojnë rrezikun ndaj sëmundjes së zemrës, kështu që, kini si qëllim të paktën përdorimin e zarzavateve dhe të frutave çdo ditë. Përdorimi i peshkut mund të reduktojë rrezikun e sëmundjes së zemrës, kështu që mundohuni që të përfshini produktet e peshkut për të paktën 2-3 herë në javë. Disa studime thonë se edhe pirja e moderuar e alkoolit sjell përfitime në zemër, duke rritur nivelin e kolesterolit HDL. Efekti mbrojtës i zemrës është më i lidhur me pirjen e verës së kuqe. Por me kujdes, pasi pirja e tepërt e alkoolit rrit presionin e gjakut dhe shkakton probleme të tjera shëndetësore. Duhet të pini jo më shumë se 2 pije standarte në ditë.
Të qënit mbipeshë jo vetëm që rrit shanset tuaja për të patur nivele të larta të kolesterolit, diabetit dhe presionit të lartë të gjaku-t, por është gjithashtu një faktor rreziku i pavarur për sëmundjen e zemrës. Kështu që, edhe nëse jeni të shëndetshëm, të qënit mbipeshë rrit rrezikun për sëmundje të zemrës. Mbajtja e një trupi të shëndetshëm mund të reduktojë rrezikun e sëmundjes së zemrës në 35 – 55 %. Edhe një humbje e vogël e peshës mund të jetë përfituese, nëse jeni mbipeshë. Me reduktimin e peshës mund të zvogëloni presionin e gjakut, kolesterolit dhe rrezikun e zhvillimit të diabetit.
Faktorët psiko-social, duke përfshirë depresionin, izolimin social dhe mungesen e suportit, janë përcaktuar gjithashtu si faktorë që rrisin rrezikun e sëmundjes së zemrës. Në fakt, rreziku nga këto faktorë është i ngjashëm me ato që njihen si faktorë rreziku siç është duhani, rritja e kolesterolit dhe presioni i lartë i gjakut. Depresioni mund të trajtohet me terapi jo mjekësore dhe me ilaçe. Nëse mendoni se keni depresion, flisni me profesionistin e shëndetit. Pra, ndryshimet e jetesës sjellin një mbrojtje të zemrës ndërkohë që rriteni. Mbani mend, nuk është asnjëherë vonë për të lënë duhanin, për të ndryshuar dietën dhe për të qenë aktiv.
Komentoni