Regjistrohu/Kyçu

Problemet vulvale: Një guidë vetëndihmuese

Problemet vulvale dhe vaginale nuk kanë marrë shumë vëmendje deri para ca kohësh, por në 10 vitet e fundit shumë mjekë janë përpjekur për të zhvilluar teoritë dhe trajtimet për këto gjendje shqetësuese.

Për fat të keq, shumë simptoma vulvo-vaginale kronike nuk janë kuptuar ende siç duhet. Kjo ka çuar në një numër të madh të opinioneve kundërshtuese si rreth shkaqeve të tyre ashtu edhe të mjeteve juridike të mundshme.

Qëllimi i këtij udhëzuesi është të çmitizojmë problemet vulvale duke ofruar një alternativë për mënyrat aktuale të shpjeguara dhe trajtimin e këtyre kushteve.

Simptomat e përgjithshme

Shumë gra vuajnë në heshtje nga mërzitja dhe stresi i simptomave vulvale, pasi ato besojnë (ose ju është thënë) se asgjë nuk mund të bëhet.

Parehatia vulvale mund të jetë në forma të ndryshme. Disa nga fjalët që pacientët tanë përdorin për të përshkruar parehatinë janë:

  • Kruarje;
  • Djegie;
  • Dhimbje;
  • Hidhërim;
  • Prerje;
  • Lyth;
  • Ulcere;
  • Shkarkim vaginal.

Është e rëndësishme për të kuptuar se një simptomë e veçantë nuk nënkupton domosdoshmërisht një diagnozë të veçantë. P.sh. shumë gra besojnë se një kruarje gjithmonë nënkupton se ato kanë myk. Kjo nuk është e vërtetë. Në fakt, është  zbuluar se çdo simptomë vulvale mund të jetë shkak për çdo diagnozë vulvale.

Një veçanti e problemeve vulvale është që parehatia shpesh mund të mos vihet re derisa të përkeqësohet. Kjo është edhe arsyeja se përse pacientet shpesh citojnë se shqetësimi i tyre kryesor është dhimbja gjatë marrëdhënies seksuale dhe janë të surprizuar kur ne u tregojmë atyre (duke përdorur një pasqyrë) sesa e inflamuar është lëkura e tyre vulvale.

Disa gra me lëkurë të keqinflamuar vulvale nuk vënë re asnjë parehati në hyrje të vaginës, por do të kërkojnë ndihmë nga mjekët e tyre vetëm kur ato kanë dispareuni (dhimbje barku gjatë seksit për shkak të spazmës së muskujve të legenit). Këto gra nuk janë “neurotike”: mungesa e natyrshme e ndjenjës së dhimbjes në vulvën dhe vaginën e tyre ka lejuar inflamacionin për t’u bërë më i rëndë.

Cikli i parehatisë vulvale

Ndonjëherë, parehatia vulvale mund të përkeqësohet në një moment të veçantë të muajit. Ne mendojmë se ky “cikël” parehatie është ndoshta për shkak të ndonjë myku ose të një alergjie ndaj prodhimit të estrogjenit në trup. Alergjia e estrogjenit është diçka që ju ndoshta mund të mos e keni dëgjuar. Ajo ka qenë dyshuese për një periudhë dhe kohët e fundit ka dhënë prova për të ekzistuar si rezultat i kërkimeve të bëra nga Dr. Fischer dhe kolegët e tij. Ajo mund të jetë stresuese, megjithatë, pilula kontraceptive nuk shkakton ose përkeqëson një alergji estrogjene.

Ju mund ta keni patur përvojën frustruese pasi ju është thënë nga mjeku juaj që ato nuk shohin ndonjë anomali të dukshme në lëkurën tuaj vulvale, edhe pse ju jeni duke përjetuar një parehati të madhe në këtë zonë. Ne besojmë se pothuajse të gjitha problemet vulvale janë për shkak të llojeve të ndryshme të çrregullimeve të lëkurës: problemi me njohjen e këtyre shqetësimeve të lëkurës është se ata nuk duken të njëjta me atë që duken “jashtë” lëkurës.

Gjendjet lokale siç janë nxehtësia, lagështia dhe fërkimi modifikojnë shenjat e sëmundjes së lëkurës kur ato ndodhin në vulvu. Këto gjendje i bëjnë shenjat e lëkurës më delikate. Kjo është arsyeja se përse shumë mjekë mund të mendojnë se lëkura e vulvës duket “normale”, kur në të vërtetë aty mund të jetë një skuqje delikate (por akoma sinjifikative).

Simptomat vulvale: shpesh një problem lëkure, jo një problem gjinekologjik

Pjesa më e madhe e grave që ne shohim e që kanë simptomat vulvale gjithashtu kanë një sëmundje të zakonshme të dermatitit (të quajtur ekzemë). Ne besojmë se këto diagnoza të thjeshta shpesh harrohen nga mjekët dhe infermieret sepse ato janë duke parë për një diagnozë“gjinekologjike”, dhe nuk mendojnë më tej për ndonjë shkak dermatologjik si rezultat i këtyre simptomave.

Këto gra shpesh shkojnë tek ato gjinekologë të cilët nuk janë trajnuar në dermatologji. Rezultati për mendimin tonë është se termat diagnostikuese shpesh keqkuptohen. Jo çuditërisht,  trajtimet që kanë qenë të zhvilluara nga këto diagnoza nuk funksionojnë shumë mirë. Kjo është arsyeja pse ka kaq shumë mjekë të frustruar, por njëkohësisht edhe po aq shumë pacientë të pakënaqur.

Ndërkohë që kjo është e vërtetë, problemet në lëkurën e gjenitaleve femërore do të modifikohen nga kushtet lokale të ngrohjes, lagështisë, fërkimet dhe hormonet, për këtë ne duam të themi shumë qartë se nga kërkimet tona, shkaku themelor për pothuajse të gjitha simptomat e vulvës janë problemet e lëkurës dhe jo ato “gjinekologjike”.

Edhe kur konsiderohet diagnostikimi i lëkurës, trajtimi shpeshherë nuk është efektiv. Ne kemi zbuluar se kjo është për shkak se trajtimet dermatologjike duhet të modifikohen në atë mënyrë që të funksionojnë në mënyrë efektive në lëkurën vulvale.

  • Trajtimet duhet të vazhdojnë për një kohë më të gjatë sesa në “lëkurën” e jashtme;
  • Shumë më tepër vëmendje duhet t’i kushtohet eleminimit të fërkimeve dhe eleminimit të të gjitha kontakteve të lëkurës;
  • Çështjet afatgjatë të dermatitit vulval janë shpesh të komplikuara nga infeksionet sekondare. Organizmat përgjegjëse janë pothuajse gjithmonë “normale” në zonën e vaginës dhe për këtë arsye mund të injorohen si nga patologu ashtu edhe nga klinicisti kurues. Dështimi për t’u marrë me këto infeksione, mund të çojë në dështimet e trajtimit.

Ekzistojnë një sërë shkaqesh të panjohura të problemeve vulvale të lëkurës. Gjithsesi, ne duam të theksojmë se çfarëdo problemi vulval që ju mund të keni ka më shumë mundësi që të jetë shkaktuar nga dermatiti sesa nga çdo element tjetër që ne kemi përshkruar më poshtë:

Dermatiti

Shkaku kryesor i shkaktimit të simptomave vulvale vlerësohet dermatiti (gjithashtu i njohur si ekzema). Shumë gra me dermatitin janë atopike. Kjo do të thotë se ato mund të vuajnë nga ndonjë gjendje alergjike siç është temperatura, astma ose dermatiti (lëkurë e ndjeshme). Shpesh ato bëhen të kruajtshme nëse do të vishen rroba të leshta, do të bëhen punët e shtëpisë, do të punohet në kopësht ose do të përdoret sapun. Dermatiti përkeqësohet nga irritimi ose alergjia.

Irritimi

Mendoni për një moment për të gjitha rrobat që ju vishni dhe që irritojnë zonën vulvale: p.sh. pantallonat, xhinset, rrobat e palestrës etj.

Kur ju kryeni marrëdhënie seksuale, ju përfshiheni në një irritim të vulvës. Nëse lëkura juaj vulvale është e shëndetshme dhe partneri juaj di sesi ta trajtojë atë, atëherë seksi nuk shkakton dhimbje ose parehati. Të kryerit e marrëdhënies seksuale nuk është problem kryesor, problem kryesor është inflamacioni i lëkurës vulvale nga irritues të tjerë.

Alergjia

Meqenëse lëkura vulvale është thjesht lëkurë, problemi juaj mund të jetë një reaksion alergjik si rezultat i shumë kimikateve. Është shumë e thjeshtë për të sjellë lëkurën vulvale në kontakte me kimikate. Më poshtë do të gjeni disa shembuj:

  • Letra e tualetit shpesh përmban parfum dhe ngjyra;
  • Pothuajse të gjitha sapunet, pastruesit dhe shpëlarësit e tualetit përmbajnë parfum që mund t’ju shkaktojnë alergji (madje edhe produktet hipoalergjike);
  • Pudra mund të shkaktojë alergji;
  • Kremrat vaginale për infeksionet e mykut mund të shkaktojnë alergji vulvale të lëkurës dhe e bëjnë kruarjen të përkeqësohet, ashtu sikundër kremrat për hemorroidet;
  • Një numër i madh femrash janë duke u bërë alergjike si rezultat i lateksit që përmbajnë prezervativët.

Dermatiti përkeqësohet nga:

  • Ngrohtësia;
  • Lagështia;
  • Fërkimet.

Prandaj nuk është e çuditshme se përse kaq shumë gra vuajnë nga parehatitë kronike vulvale.

Trajtimi i dermatitit: receta

Parimet e para

  • Lëkura vulvale duhet të jetë e lagësht dhe e ngrohtë. Fatkeqësisht, kjo do të thotë që trajtimi i dermatitit do të zgjasë më shumë në këtë zonë, sesa p.sh. mund të zgjaste në dorë. Edhe një rast shumë i butë mund të marrë minimumi një muaj në mënyrë që më pas të ndodhë përmirësimi. Rastet më serioze të dermatitit marrin 3 deri në 6 muaj.
  • Lagështia dhe ngrohtësia e lëkurës vulvale gjithashtu do të thotë se është shumë e lehtë për ta mbajtur atë të përflakur, dhe për këtë arsye shumë e vështirë për të reduktuar ndonjë inflamacion. Në jetën e përditshme, kjo do të thotë se ju nuk mund të keni asnjë ditë pushim në lidhje me trajtimin. Kjo gjithashtu nënkupton se juve do t’ju duhet të hiqni dorë plotësisht (të paktën për disa muaj) nga rutina e higjienës personale apo rrobat që keni mbajtur dhe që ju kanë irrituar.
  • Injorimi i dy pikave të para shpjegon se pse dermatiti vulval shpesh dështon edhe nëse ju keni përdorur një program trajtimi të njëjtë me tonën. Trajtimi i suksesshëm i dermatitit vulval kërkon qëndrueshmëri të madhe.

Trajtimet mjedisore

Kaloni pak kohë duke menduar se cilat mund të jenë disa aktivitete të dëmshme që mund të irritojnë lëkurën tuaj vulvale. Është e rëndësishme për t’i eleminuar këto aktivitete, të paktën derisa ju të përmirësoheni përsëri. Çfarëdolloj gjëje tjetër që mund të jetë në listën tuaj, ne rekomandojmë që ju të implementoni sugjerimet e mëposhtme:

  • Jo përdorimit të sapunit, ose shkumës në banjo ose vajrave;
  • Përdorni një zëvendësues të sapunit nga farmacisti juaj (jo nga supermarketi) – ai duhet të jetë 100% i pastër. Shplarësi me shkumë është një nga pastruesit më të mirë;
  • Përdorni letrën e tualetit pa parfum ose ngjyrosje;
  • Vishni të brendshme 100% pambuku dhe sigurohuni që nuk ju rrinë shumë ngushtë;
  • Kurdo që të jetë e mundur, përdorni tampon;
  • Kur jeni me perioda përdorni pudër;
  • Mos e lani vaginën tuaj me sapun pasi zhbalancon pehashin;
  • Mos vishni streçe të ngushta;
  • Përpara kryerjes së marrëdhënieve seksuale mund ta lyeni lëkurën përreth vaginës me glicerinë.

Ilaçet

Asnjë medikament nuk do të funksionojë nëse ju nuk e përdorni atë në lidhje me rekomandimet tona të “mjedisit”. Megjithatë, shumica e grave kërkojnë një përgatitje steroide për të arritur kontrollin e duhur të simptomave të tyre të dermatitit.

Substancat steroidale

Këto ilaçe janë të forcave të ndryshme dhe pjesa më e madhe e tyre mund të merren vetëm me recetë. Megjithatë, pjesa më e madhe e pacienteve kanë nevojë vetëm për një dozë të vogël të quajtur hidrokortizon. Në pjesën më të madhe të shteteve kjo mund të merret pa recetë.

Vendosni një pjesë të vogël të saj në zonën që shikohet se është e inflamuar. Bëjeni këtë 2 deri në 3 herë në ditë. Mos kini frikë për ta aplikuar atë edhe në brendësi të vaginës, pasi kjo është ende pjesë e lëkurës vulvale (vaginale), dhe është pothuajse gjithmonë e përfshirë në problemet e dermatitit.

Kohëzgjatja e trajtimit

Ju duhet ti përdorni ilaçet për një minimum rreth një muaj. Nëse nuk ka ndonjë përmirësim të dukshëm, atëherë ju duhet të pyesni mjekun tuaj për të gjetur arsyen. Ekzistojnë 3 arsye për mungesën e suksesit:

  • Mosaplikimi i ilaçeve në mënyrën e duhur. Në pjesën më të madhe, kjo është për shkak se pacienti nuk e ka vendosur atë siç duhet në zonën e inflamuar ose është duke mbajtur të njëjtën mënyrë higjienike që sjell irritimin e lëkurës;
  • Infeksionet sekondare. Llojet më të zakonshme që mund të ndodhin janë infeksionet e mykut. Idealisht mjeku juaj duhet të ketë bërë një diagnostikim dhe duhet t’ju ketë konsultuar juve rreth problemit dhe trajtuar infeksionin në të njëjtën kohë me dermatitin. Megjithatë, pjesa më e madhe e grave, marrin ilaçet në farmaci, dhe nëse ato nuk funksionojnë drejtohen tek mjeku i tyre. Një bakter i quajtur streptokok shumë rrallë mund të shkaktojë infeksionet sekondare;
  • Ju nuk keni dermatit. Është pretendimi ynë se të paktën 7 nga 10 gra me simptoma vulvale kanë dermatitin si problemin e tyre themelor. Megjithatë, një pakicë pacientësh që ne shohim kanë shkaqe të tjera për shqetësimin e tyre vulval. Dy diagnozat e tjera më të zakonshme që ne shohim janë:
    • psoriaza; dhe
    • skleroza lichen.

Diagnoza të tjera

Psoriaza

Kjo është një sëmundje lëkure e zakonshme inflamatore që më shpesh ndodh në bërryla, gjunjë dhe kokë. Është një ndër shkaqet e zbokthit. Simptomat, pamja e lëkurës dhe trajtimet e psoriazës të lëkurës janë shumë të ngjashme me dermatitin, por ajo shpesh kërkon një trajtim delikat për ta kontrolluar atë, ashtu sikundër edhe ilaçet, siç janë përshkruar më sipër.

Skleroza lichen

Asnjë nuk e di se përse kjo sëmundje ka filluar ose vazhdon. Skleroza lichen është një sëmundje lëkure autoimune që më zakonisht ndodh në lëkurën vulvale. Trajtimet janë shumë të ngjashme me ato të lëkurës. Megjithatë skleroza lichen e patrajtuar mundet ndonjëherë të shkaktojë kancer në zonën e prekur.

Është menduar se trajtimet afatgjatë të sklerozës lichen të vulvës do të reduktojnë rrezikun e kancerit në nivele shumë të ulëta. Për më tej, diferenca madhore ndërmjet trajtimeve për dermatitin dhe sklerozën lichen është se kjo është esenciale për të qëndruar në trajtimin e duhur, edhe kur ju nuk keni simptoma.

Shkoni tek mjeku juaj

Është shumë e sigurt për ju që të përdorni recetën tonë për më shumë se një muaj, për të parë nëse përmirëson simptomat tuaja vulvale. Megjithatë, ne duam të nënvizojmë se nëse ju keni ndonjë problem që nuk rregullohet  pas kësaj kohe, ju duhet të konsultoheni menjëherë me mjekun e familjes tuaj. Ato do të jenë në gjendje për të kërkuar më tej, për probleme vulvale më pak të zakonshme dhe t’ju këshillojnë për më tej.


Komentoni