Në ditët e sotme shytat janë gjithnjë e më të rralla. Shumica e fëmijëve janë të vaksinuar kundër shytave, kur ata janë rreth 1-4 vjeç (me vaksinën e kombinuar të fruthit, shytave dhe rubeolës). Megjithatë shytat ndodhin ende dhe mund të shkaktojnë probleme, veçanërisht në qoftë se adoleshentët dhe të rriturit e marrin atë.
Shytat janë infeksione virusale që prekin gjëndrat që prodhojnë pështymën, të cilat sekretohen në gojë për të filluar procesin e tretjes. Në gjëndrat e prekura zakonisht është një gjëndër pranë veshit e cila shtrihet para dhe vetëm nën vesh. Gjëndrat zakonisht janë të prekura në të dyja anët. Herë pas here, gjëndra submandibular – e shtrirë nën nofulla, është gjithashtu e prekur.
Simptomat e zakonshme janë dhimbja dhe ënjtja e gjëndrave me një temperaturë të ngritur, thatësi të gojës dhe dhimbje në hapjen e gojës ose në përtypje.
Qëllimi i trajtimit është lirimi i këtyre simptomave të padëshiruara ndërkohë që infeksioni ndjek rrugën e vet. Pushimi, ndjekia e një diete të lehtë dhe pirja e sa më shumë lëngjeve janë shumë të rëndësishme. Paracetamoli mund të jepet shpesh (këshilluar nga doktori ose farmacisti) për dhimbjen dhe temperaturën.
Shytat mund të shkaktojnë probleme kur virusi zhvillohet në pjesët e tjera të trupit. Shytat mund të prekin testikujt tek meshkujt që janë duke kaluar pubertetin, duke shkaktuar dhimbje të madhe dhe ënjtje. Steriliteti është një rezultat i frikshëm, por ndodh shumë rrallë. Tek femrat, inflamacioni i vezoreve mund të shkaktojë dhimbje në fund të barkut. Komplikime të tjera të rralla përfshijnë inflamacionin e pankreasi, të trurit (meningjiti dhe encefaliti).
Shytat janë përhapur nëpërmjet kollës dhe teshtitjes, kështu që fëmijët duhet të mbahen larg nga të tjerët derisa të bëhen më mirë. Fëmijët që nuk kanë patur shyta dhe që nuk janë vaksinuar në fëmijëri, duhet tu bëhen vaksinat përpara se ato të arrijnë pubertetin.
Komentoni