Hepatiti (inflamacioni i mëlçisë) është një sëmundje që shkakton një dëmtim të përhershëm dhe kërcënues për jetën.
Mëlçia është organi më i madh në trup, që peshon ndërmjet 1.5 dhe 2 kg. Ajo është e vendosur në anën e sipërme të djathtë të barkut. Ajo kryen një lloj përpunimi laboratorik kimik në miniaturë.
Njëri prej roleve kryesore të mëlçisë është që ajo heq qafe helmimet e mbeturinave të produkteve në ushqimet që ne konsumojmë. Pasi tretet në zorrë, ushqimi zhytet në gjak dhe merret direkt në mëlçi nëpërmjet venave. Mëlçia shpëton ndaj produkteve të padëshiruara të tretjes dhe modifikon të tjerat, para se të kthejë gjakun në qarkullim të përgjithshëm.
Në hepatit këto aktivitete jetësore janë ndërprerë, duke prodhuar simptoma që mund të variojnë nga të buta në shumë serioze.
Ekzistojnë lloje të ndryshme të hepatiteve, të gjitha infektive, siç është hepatit A, B dhe C, dhe joinfektive, siç është hepatiti autoimun, hepatiti alkoolik, hepatiti i lidhur me mbingarkesën e hekurit dhe hepatiti shumë i zakonshëm i lidhur me infiltrimin yndyror të mëlçisë. Ky artikull përqendrohet në hepatitin infektiv.
Hepatit A është zakonisht forma më e butë e hepatitit. Ai vjen si rezultat i një virusi që merret në zorrë dhe më pas në mëlçi. Ai shpërndahet nga një person në tjetrin nëpërmjet kontaktit direkt dhe nëpërmjet ushqimeve të kontaminuara.
Njerëzit me hepatitin A mund të kenë një sëmundje të ngjashme me gripin, humbje të oreksit dhe përzierje të ndjekur nga verdhëza – një ngjyrosje e verdhë e lëkurës dhe e bardhë e syve. Urina mund të jetë e errët. Një shërim i plotë mund të pritet.
Mbrojtja nga hepatit A tashmë është e pranishme nëpërmjet vaksinave. Një injeksion i vetëm është supozuar të japë imunitet brenda 2 javësh. Një përforcues 6 muaj më vonë mund të japë mbrojtje, për të paktën 5 ose 6 vjet. Vaksinimi i Hepatitit duhet të konsiderohet nga njerëzit të cilët mund të vijnë në kontakt të ngushtë me ata që ishin me infeksion dhe nga udhëtarët në disa pjesë të botës, ku standardet e higjienës janë të ulëta. Hepatit A mund të jetë një infeksion jashtëzakonisht i rëndë, madje edhe infeksion fatal për njerëzit të cilët tashmë kanë semundje kronike të mëlçisë, kështu që nëse jeni në këtë grup, duhet të konsideroni vaksinimin.
Hepatit B është një semdundje më serioze. Ai është i zakonshëm në shumë pjesë të botës. Virusi që shkakton këtë lloj hepatiti është gjetur në të gjitha lëngjet e trupit, duke përfshirë gjakun, qumështin e gjirit, sekrecionet vaginale dhe djersën.
Ai përhapet shumë lehtë dhe mund të kapet përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me ndonjë nga lëngjet e trupit të një personi të infektuar. Marrëdhënia seksuale dhe ndarja e gjilpërës janë 2 aktivitete padyshim të rrezikshme. Gjëra të tjera në dukje të padëmshme, të tilla si ndarja e një brisku apo furçe dhëmbësh gjithashtu mund të përhapin infeksionin. Në rrezik janë punëtorët e spitalit dhe ato të cilët luajnë sporte të kontaktit.
Shumë njerëz me hepatitin B nuk shfaqin shenja të dukshme të sëmundjes. Pjesa më e madhe e të rinjve do të shërohen, por në më shumë se 10% virusi do të rezultojë në trupin e tyre. Ato të cilët janë infektuar që në fëmijëri kanë një shans më të lartë të të zhvilluarit të infeksionit kronik (afatgjatë).
Në ditët e sotme rekomandohet vaksinimi që në lindje. Për të rriturit dhe fëmijët që nuk kanë qenë vaksinuar, një kurs prej 3 injeksionesh do të japë një mbrojtje për shumë vite. Edhe kombinimet e vaksinave për mbrojtjen ndaj hepatitit A dhe B janë gjithashtu të pranishme.
Hepatit C është duke u bërë më i zakonshëm dhe përfaqëson një problem të madh për të ardhmen. Në disa mënyra, është shumë e ngjashme me Hepatitin B, por është menduar që është më i vështirë për ta kapur. Shpesh nuk ekzistojnë fare simptoma. Në ditët e sotme nuk ekzistojnë vaksina për të parandaluar këtë formë hepatiti.
Format B dhe C të hepatitit mund të prodhojnë një infeksion kronik të shkallës së ulët të mëlçisë. Në disa njerëz kjo mund të çojë në dhimbje kronike të organeve (cerozë) dhe, së fundi, dështimin e mëlçisë. Në këto raste mund të konsiderohet një transplatim i mëlçisë. Në këta njerëz mund të zhvillohet kanceri i mëlçisë. Tani ekzistojnë trajtime efektive antivirale kundër hepatitit B dhe C, të cilat në masë të madhe mund të eliminojnë ose ngadalësojnë infeksionin.
Hepatiti mund të jetë një sëmundje shumë serioze. Megjithatë, pjesa më e madhe e rasteve janë të parandalueshme duke eleminuar ndarjen e shiringave sikundër edhe seksin rastësor pa prezervativë. Vaksinimi kundër hepatitit B dhe A mbron pjesën më të madhe të njerëzve ndaj rrezikut të këtyre infeksioneve. Në ditët e sotme nuk ekziston ndonjë vaksinim kundër hepatitit C.
Komentoni